Wat is immuun trombocytopenie (ITP)?
Bij immuun trombocytopenie heeft u te weinig bloedplaatjes in uw bloed.
Daardoor heeft u sneller een bloeding. De bloeding duurt ook langer.
Immuun trombocytopenie noemen we ook ITP of immuun trombopenie.
Uw lichaam maakt te weinig nieuwe bloedplaatjes.
En uw afweersysteem breekt te veel bloedplaatjes af. Dit gebeurt vooral in uw milt, maar ook in uw lever.
Bij ITP breekt uw eigen afweersysteem uw bloedplaatjes af.
Dit gebeurt doordat bepaalde bloedcellen extra antistoffen maken tegen uw bloedplaatjes.
Deze cellen noemen we B-cellen.
De antistoffen binden aan uw bloedplaatjes.
Daardoor worden ze extra snel afgebroken in de milt en de lever.
Bij een wond is de wand van een bloedvat kapot (plaatje).
De bloedplaatjes plakken daaraan vast.
Daarna komen er stollings-factoren bij.
De bloedplaatjes en stollings-factoren samen vormen een korst.
Hierdoor stopt een wond met bloeden.
Plaatje: Bloedplaatjes die een korst vormen bij een wond
De bloedplaatjes worden vooral in de milt afgebroken.
De milt zit links in de bovenbuik (plaatje).
De milt is belangrijk voor de afweer tegen ziektes.
Plaatje: De milt
Lichamelijke klachten van ITP1
- Snel bloedingen:
- Blauwe plekken
- Puntbloedingen in de huid
- Bloedneuzen
- Bloedingen en bloedblaren in de mond
- Hevige menstruaties
- Bloed bij de urine of de ontlasting
- Moeheid
- Hoofdpijn
Levensbedreigende bloedingen
Heel soms is een bloeding zo erg, dat u eraan overlijdt.
Het is dan meestal een bloeding in de hersenen, maag of darmen.
Dit komt bijna nooit voor. Het risico wordt hoger als u ouder wordt.
Bij een levensbedreigende bloeding moet u naar het ziekenhuis.
U wordt dan behandeld, bijvoorbeeld met:
- Immunoglobulines. Dit noemen we IVIG.
- Corticosteroïden. Bijvoorbeeld dexamethason of prednison.
- Een infuus met bloedplaatjes.
Invloed op uw leven
ITP kan een grote invloed op uw kwaliteit van leven hebben.1-4
Veel mensen hebben last van moeheid en weinig energie.
Daardoor kunt u niet altijd alles doen wat u wilt doen.
Ook emotionele problemen komen vaker voor bij ITP.
Bijvoorbeeld depressie of angst voor bloedingen.
U moet vaak naar het ziekenhuis.
Ook kunt u last hebben van concentratie-problemen.
Daardoor kunt u problemen hebben bij uw studie of uw werk.
Mensen met ITP kunnen ook sociale problemen hebben.
Bijvoorbeeld door een gebrek aan energie. Of omdat de blauwe plekken te zien zijn.
Seksuele problemen komen ook voor bij ITP.
Door moeheid kunt u minder zin in seks hebben.
Ook kunnen er blauwe plekken of bloedingen ontstaan door te ruwe seks.
U heeft een verhoogd risico op bloedingen bij bepaalde sporten, namelijk:
- Contact-sporten, zoals voetbal, rugby, vechtsport en boksen
- Sporten waarbij u kunt vallen, zoals wielrennen, skiën of snowboarden
Vormen van ITP
Er zijn verschillende vormen van ITP:
- Nieuwe ITP: korter dan 3 maanden
- Aanhoudende ITP: 3 maanden tot 1 jaar
- Chronische ITP: langer dan 1 jaar
Wat kunt u zelf doen?5
Eet veel fruit en groene groente. Bij het
Voedingscentrum vindt u meer informatie over gezond eten.
Drink of eet geen producten met kinine. Bijvoorbeeld tonic, bitter lemon of het hart van de ananas.
Kinine kan het aantal bloedplaatjes verlagen.
Kies liever voor sporten waarbij u geen verhoogd risico heeft op bloedingen. Bijvoorbeeld fitness, hardlopen, zwemmen, wandelen of yoga.
Bijvoorbeeld aspirine of NSAID's (zoals ibuprofen of naproxen).
U kunt wel paracetamol gebruiken.
Voorkom verstopping van de darmen. Bijvoorbeeld door:
- Veel vezels te eten
- Genoeg water te drinken (ten minste 1,5 liter per dag)
- Genoeg te bewegen
Krijgt u een kleine ingreep bij de tandarts? Of wordt u geopereerd? Vertel uw tandarts of arts dat u ITP heeft.
Heeft u veel last van moeheid of stress? Cognitieve gedragstherapie, ademhalingsoefeningen en aandachtgerichte training (mindfulness) kunnen helpen.
ITP kan gevolgen hebben voor uw zwangerschap.
Wilt u kinderen of bent u zwanger? Bespreek dit met uw arts.
